اطاعت حضرت علی (ع) از پیامبر (ص) درچه حدی بوده است ؟

 عنوان:اطاعت حضرت علی (ع) از پیامبر (ص) درچه حدی  بوده است ؟

سؤال:

وقتی اهل سنت با داستانهایی در مورد نافرمانی های  عمر بن خطاب ازپیامبر(ص) روبرو می‌شوند (از قبیل تمردش وقتی پیامبر (ص) تقاضای تکه‌ای کاغذ کرد تا بعضی چیزها را بنویسید که مطمئن گردد بعد از او امت گمراه نشوند.) سعی می‌کنند برای مقابله از راههای زیر  پیروی کنند.

الف: امام علی (ع) نیز از اطاعت پیامبر(ص)  در حدیبیه سرباز زد و نصیحت او را گوش نکرد.

ب: امام علی (ع) دست دخترش را در ازدواج به عمر داد.

ج: امام علی (ع) بچه‌هایش را ابوبکر، عمر و … نامید.

د: امام علی (ع) وقتی قدرت سیاسی در دستش بود، فدک را به حضرت زهرا (س) برنگرداند.

 جواب :

الف: هیچ سند تاریخی معتبری در دست نیست که اثبات کند حضرت علی علیه السلام حتی در یک مورد از پیامبر صلی الله علیه و آله اطاعت نکرده و با ایشان مخالفت ورزیده باشد.

به ادامه مطلب بروید................

 در جریان صلح حدیبیه نیز ما موردی نداریم که حضرت علی (ع) از پیامبر (ص) اطاعت نکرده باشد، بله وقتی مشرکان قبول نکردند که بعد از نام پیامبر (ص) عنوان و لقب (رسول الله) ذکر شود و خواستار پاک نمودن آن شدند و پیامبر (ص) نیز قبول کرد که حذف گردد. حضرت علی (ع) که نویسنده صلح نامه بودند عرض کرد: (مرا یارای چنین جسارتی نیست که رسالت و نبوت تو از پهلوی نام مبارکت محو کنم). پیامبر (ص) از علی (ع) خواست که انگشت ایشان را روی آن بگذارد تا شخصاً آن را پاک کند. (ارشاد مفید ص 60)، (اعلام الوری ص 106)

واین در واقع نشان دهنده کمال ادب امام علی (ع) نسبت به ساحت پیامبر اکرم (ص) است نه مخالفت با آن حضرت.

ب) در مورد داستان ازدواج دختر حضرت علی (ع) با عمر اولاً برخی از محققین اصل وقوع آن را انکار کرده‌اند. و ثانیاً: منابع تاریخی نیز در کیفیت نقل آن اختلاف دارند و بعضی از نقلها حتی مشتمل بر اهانت به خلیفه دوم نیز هست که با مراجعه به احادیث روشن می‌شود. و ثالثاً: بر فرض ثبوت، اصل آن قابل توجیه است و نمی‌توان با یک نقل تاریخی که حکایت از رفتار اجتماعی خاص که بر اساس مصالح انجام می‌گیرد، اصول اعتقادی مبرهن ثابت را نقض نمود.

ج) آنچه از سوی پیشوایان دینی در مورد نامگذاری فرزندان به ما رسیده است، این است که برای فرزندان خود نامهایی که موجب تحقیر آنان بشود انتخاب نکنید و این نیز روشن است که در زمان امام علی (ع) نامهایی مانند ابوبکر، عمر از اسامی رایج بوده است و قبحی نداشته اند.

 این نکته را نیز مدنظر داشته باشید که اختلاف ائمه اطهار (ع) با سایرین، امری عاطفی و احساسی نبود که باعث عکس‌العملهای احساسی شود مانند تحریم نامهایی که متداول بوده به صرف اینکه مخالفین آنها، این نامها را دارند.

د: در مورد قضیه فدک و در پاسخ به این سؤال که چرا حضرت علی (ع) موقعی که به حکومت رسیدند فدک را به اولاد فاطمه زهرا (س) بازنگرداندند؟ می‌گوئیم: با فرض عدم قبول روایتی که حاکی از این است که سرانجام پس از آن کش و قوسها، در زمان خلیفه دوم فدک به حضرت علی (ع) و عباس عموی پیامبر (ص) بازگردانده شد (شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 4 ص 80 به بعد)، همانگونه که بعضی از بزرگان احتمال دادند، می‌تواند عدم رد فدک از ناحیه امام (ع) ناشی از این باشد که حضرت این را به صلاح نمی‌دانست و این کار؛ حضرت را در معرض این اتهام قرار می‌داد که از قدرت سیاسی برای منافع شخصی خود استفاده نموده است و اصرار حضرت فاطمه (س) در آغاز امر و بعد از رحلت حضرت رسول (ص) نیز فقط به لحاظ جهات مالی قضیه نبوده بلکه اصرار ستاندن بر حق غصب شده، تن در ندادن به ظلم و افشاء کردن چهره غاصبان نیز بوده است. دلیل اینکه تلاشهای امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) صرفا برای ارزش مالی فدک نبود سخنان امام علی (ع) است در خطبه 45 نهج البلاغه، آنجا که می‌فرماید:

(آری از آنچه آسمان بر آن سایه افکنده فدک در دست ما بود. مردمی بر آن بخل ورزیدند و مردمی سخاوتمندانه از آن دیده پوشیدند. و بهترین داور پروردگار است، و مرا با فدک وجز فدک چه کار است؟ حالی که فردا جایگاه آدمی گورست…).