امام على(ع)در آینه قرآن 1

امام على(ع)در آینه قرآن 1

سیماى على را در آینه قرآن نظاره مى‏کنیم.

(1)

«و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات الله و الله رؤف بالعباد» ⁽¹⁾

بعضى از مردم [با ایمان و فداکار همچون على(ع) در لیلة المبیت، به هنگام خفتن در جایگاه پیامبر(ص)] جان خود را در برابر خشنودى خدا مى‏فروشند و خداوند نسبت‏به بندگان مهربان است.

تفسیر آیه در کلام اهل سنت

مفسر معروف اهل تسنن، ثعلبى مى‏گوید: هنگامى که پیامبر اسلام تصمیم به هجرت از مکه به مدینه گرفت، براى تحویل امانت‏هاى مردم و پرداخت پولهاى آنان، على(ع) را بجاى خود قرار داد و شب هنگام که به سوى «غار ثور» حرکت نمود و مشرکان اطراف خانه او را محاصره کرده بودند، دستور داد على(ع) در بستر او بخوابد و پارچه سبز رنگى (برد خضرمى) که مخصوص خود پیامبر بود، روى خویش بکشد.

در این هنگام خداوند به «جبرئیل‏» و «میکائیل‏» وحى فرستاد که من بین شما برادرى ایجاد کردم و عمر یکى از شما را طولانى‏تر قرار دادم، کدام یک از شما حاضر است ایثار به نفس کند و زندگى دیگرى را برخود ترجیح دهد. هیچیک حاضر نشدند. به آنان وحى کرد اکنون، على(ع) در بستر پیامبر خوابیده است و آماده فداى جان خویش است. به زمین روید و حافظ و نگاهبان او باشید.

هنگامى که جبرئیل بالاى سر و میکائیل پائین پاى على نشسته بودند، جبرئیل مى‏گفت:«به‏به! آفرین بر تو اى على! خداوند به واسطه تو بر فرشتگان افتخار مى‏کند».

ناگاه آیه «و من الناس ...» نازل شد و در آن صفات على(ع) بیان‏گردید. ⁽²⁾

ابن‏ابى الحدید معتزلى از اهل سنت که درباره تفسیر این آیه بر این باورست، حماسه على(ع) در لیلة المبیت - شب خوابیدن به جاى رسول الله(ص) - مورد تایید همگان است و غیر از کسانى که مسلمان نیستند و افراد سبک مغز، آن را انکار نمى‏کنند. ⁽³⁾

1- سوره بقره /207.

2- تفسیر نمونه، آیت الله مکارم و جمعى از نویسندگان، ج 2، ص‏46; الغدیر، ج 2، ص‏44.

3- شرح نهج‏البلاغه، ابن ابى الحدید، ج‏3، ص 270; احیاء العلوم، غزالى، ج‏3، ص 238; نزهة المجالس، صفورى، ج‏2، ص‏209; تذکرة الخواص، سبط ابن جوزى حنفى، ص 21; مسند، احمد حنبل، ج‏1، ص 348; تاریخ طبرى، ج‏2، ص‏99 - 101; سیره ابن هشام، ج 2، ص‏291; تاریخ یعقوبى، ج‏2، ص‏29.